Çocuklarda Tuvalet Eğitimi
Tuvalet eğitimine başlayabilmek için çocukların belirli fiziksel ve ruhsal gelişime ulaşmış olmaları gerekir. Çiş ve kakalarının geldiğini fark ederek gerekli kas hakimiyetine ulaşabildikleri dönem 24-36 aylık süreci kapsamaktadır. Dolayısıyla tuvalet eğitimi için en uygun dönemin 24-36 aylık bu dönem olduğunu söyleyebiliriz. Bu dönemden önce çocuk gerekli olgunluk seviyesine ulaşmadan başlamak veya baskı kırmak çocukta ters etki yaratmak ve tuvaletten korkma, altına kaçırma gibi ters etkiler yaratabilmektedir.
Tuvalet eğitimine başlama zamanını ayarlarken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da bu başlangıcın çocuğun hayatında bir yenilik, hastalık, yeni bir kardeş, taşınma, okula başlama gibi alışılması gereken bir duruma denk getirmemek gerekmektedir.
ÇOCUĞUN TUVALET EĞİTİMİNE HAZIR OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ?
Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğumuzun tuvalet eğitimine hazır olup olmadığını gösteren bazı belirtiler vardır. Tuvalet eğitimine hazır olmayan bir çocukta başarısızlığa uğrama veya sürecin uzun sürmesi gibi durumlarla karşılaşma olasılığımız çok fazladır. Bu gibi durumlarla karşılaşmamak için öncelikle çocuğumuzu çok iyi gözlemleyebiliyor olmamız gerekmektedir. Bu gözlemlerimiz sonucu çocuğun fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak hazır olup olmadığını anlayabilir ve bu doğrultuda eğitime başlamayı değerlendirebiliriz. Peki nedir bu belirtiler;
FİZİKSEL BELİRTİLER
• Uykudan kuru uyanmakta
• Gün içerisinde 2 saatten uzun bir süre kuru kalabilme
• Gün içerisinde ıslanan bez sayısında azalma
• Gün içerisinde benzer saatlerde kaka yapma
• Oturma, çömelme, yürüme gibi fiziksel hareketleri rahatça yapabilme
• Islak ve kuru arasındaki ayrımı ayırt edebilme
ZİHİNSEL BELİRTİLER
• Sıkıştığını ifade edebilme
• Söylenen şeyleri yapabilme
• Komutları yerine getirebilme
• Kakasını belirli yerlere saklanarak yapmaya başlama örneğin koltuğun arkasında
• Kaka veya çiş geldiğini fark edebilme
RUHSAL BELİRTİLER
• Aile bireylerini taklit etmeye heves
• Anne ve babayı memnun etme konusunda isteklilik
• Kaka veya çiş yaptığında onları hissetmeye karşı tahammülsüzlük
• Kaka be çiş yaptığında tenine olan temastan dolayı rahatsızlık hissi
• 5-10 dakika kadar tuvalette oturabilme
• Kendinden büyük kişilerin nasıl ve nereye çiş ve kaka yaptığına dair merak ve taklit
Tüm bunların yanında tuvalet eğitime karar verilip başlanmadan önce anne ve babanın, varsa ilgilenen kişinin de buna hazır olması önemlidir.
Bu hazır olma nedir?
Tuvalette çocukla 5-10 dakika kadar beklenebilmeli
Çocuğu hazırlamak açısından onun anlayabileceği şekilde hikayeleştirilerek veya eğlenceli hale getirerek anlatım
Öncesince bilgilendirmeye yönelik kitap okumak, hikaye dinlemek
Altına kaçırma olduğunda çocuğa kızarak tepki göstermemek
Ve tüm bu süreçte çocuğu incitip ters etki yaratmamak adına sabırlı olmak gerekmektedir.
Tuvalet eğitimi nasıl verilmeli?
Çocuğumuzu güzelce gözlemleyip hazır olduğuna karar verildiğinde çocukla konu işe ilgili konuşmalar yapmalıyız. Çevresinden veya sevdiği karakterlerden örnekler vererek onların tuvaletlerini nereye ve nasıl yaptıklarını anlatarak ilgi ve merak uyandırabiliriz. Bunun yanı sıra kuru ve temiz olmanın öneminden bahsedebiliriz. Bezimizi artık çıkarıp bırakacağımızı ve artık dikkat etmemiz gereken şeyleri anlatabiliriz.
Çocuğun konuya istekli olduğunu fark ettiğimizde lazımlık almaya birlikte giderek bu konuya onu da dahil etmek faydalı olacaktır.
Başlangıç için yemeklerden 20-30 dakika kadar sonra 5-10 dakikalık süreçlerde lazımlığa oturmak etkili olacaktır. Tekrar tekrar ancak çocuğu bunaltmadan aynı sabır gösterilerek teklif yapılmalı ve başarı gösterdiğinde ödüllendirmeler yapılmalıdır.
Başlangıçta herhangi bir sonuca ulaşılmasa dahi tuvalette oturması övülebilir. Beze uapılan kakalar yeri burası diyerek birlikte tuvalete atılabilir.
Unutulmaması gereken husus öncelikle her bireyin gelişiminin kendine özgü olduğu bu hususta da bu sürecin ne kadar süreceğinin net bir şekilde söylenemeyeceğidir. Tuvalet eğitimi sırasında bazı güçlükler yaşanabilir. Çocuk tümüyle reddedebilir, hiç ilgilenmeyebilir, kabul edip bir süre oturur ama kakasını yapmaz sonra bezi bağlanır. Ailelere bu süreçte gergin olmamaları, onun duygularını gözlemeye çalışmaları, konuya yoğunlaşmaları, her çocuğun farklı olabileceği bu nedenle esnek olmaları gerektiği anımsatılmalıdır. Eğitim sırasında ilişkiler bozulur, inatlaşma ortaya çıkarsa ısrar etmeksizin çocuğa hazır olacağı bir süre tanımak, kıskanma yaratmaksızın yaşıtlarının tuvalet eğitimini başarmış olduklarının farkına varmasını sağlamak yararlı olabilir.
Kabızlık gelişmişse beslenme önerileri ve ilaçlarla destek olunabilir.
Tuvalet eğitimi almış çocuklarda da 4-5 yaşa dek kazalar olabilir. Stresli zamanlarda geri dönüşler olabilir. Bunların hoş görülmesi konusunda aileyi yüreklendirmek iyi olur.
Diğer yazılarımızı okumayı unutmayın. Mutlu Günler 🙂
